ไมเกรนและอาการทางตา

คุณนงลักษณ์ (นามสมมุติ) อายุ 25 ปี  มาหาหมอแว่นด้วยอาการตื่นตระหนก โดยเล่าให้ฟังว่า เห็นภาพแปลกๆ โดยตอนแรกเห็นภาพไหวๆ และต่อมาภาพตรงจุดที่มองหายไปลักษณะเหมือนอุโมงค์สีเทาดำ ขณะที่เล่านี้อาการดังกล่าวได้หายไปแล้ว ซึ่งอาการดังกล่าวเพิ่งเกิดเมื่อ 5 นาทีที่ผ่านมานี่เอง

อาการนำไมเกรน (Prodrome) มีได้หลายอย่างที่พบบ่อยคือการเห็นภาพแปลกๆเช่นภาพบางส่วนหายไป ภาพหมุนเป็นเกลียว ภาพซิกแซก ฯลฯ

จากการซักถาม คุณนงลักษณ์ไม่เคยมีอาการเช่นนี้มาก่อน และขณะเป็นอาการดังกล่าวก็ไม่มีอาการเจ็บตาหรืออาการทางตาอื่นๆ ทางร้านลองถ่ายภาพจอประสาทตาดูก็ไม่พบสิ่งผิดปกติ จากข้อมูลดังกล่าว สันนิษฐานว่าการเห็นภาพผิดปกติอย่างนี้น่าจะเป็น Aura Phase ของโรคไมเกรน โดยไม่ใช่ปัญหาทางสายตาหรือสุขภาพตา จึงแนะนำให้กลับไปพักผ่อนที่บ้านและสังเกตอาการ ถ้ามีอาการปวดหัวมากข้างเดียวหรือสองข้างตามมาให้คิดถึงไมเกรนเป็นอันดับแรก โดยก่อนกลับบ้าน ทางร้านได้ให้คำแนะนำและข้อปฏิบัติเมื่อเป็นไมเกรนด้วย  คุณนงลักษณ์ขอบคุณหมอแว่นที่ช่วยให้คำแนะนำและทำให้สบายใจขึ้นที่ไม่ได้เป็นอะไรรุนแรงเกี่ยวกับดวงตา

สำหรับโรคไมเกรน อาการนำออร่า คืออาการเตือนก่อนที่จะเป็นไมเกรน ซึ่งอาการนำมีหลายลักษณะแตกต่างกันไปแล้วแต่บุคคล แต่อาจจำแนกอาการนำได้เป็น ลักษณะทางการเห็น ทางกลิ่น ทางการได้ยิน ทางการสัมผัส ก็ได้ โดยทางการมองเห็น สิ่งที่เห็นอาจแตกต่างกันไปเช่น เห็นภาพบิดเบี้ยว ภาพหายไปบางส่วน ภาพเหมือนมีเงาสีเทาบัง เห็นเป็นเหมือนอุโมงหรือก้นหอยหมุนลงไป เห็นภาพซิกแซก เห็นเหมือนแสงแฟลช เห็นสีประหลาดหลายสี ฯลฯ  โดยอาการนำนี้จะเป็นสัญญาณเตือนก่อนที่จะมีอาการปวดหัว สำหรับคนที่ไม่เคยเป็นไมเกรนอาจตื่นตกใจกับสิ่งที่เห็นหรือสิ่งที่รู้สึกได้

เมื่ออาการนำหายไปสักพัก อาจมีอาการปวดหัวตามมา โดยอาการปวดหัวไมเกรนมีความรุนแรงมาก ส่วนใหญ่มักปวดข้างเดียวแต่อาจปวดทั้งสองข้างก็ได้ และจะปวดมากจนกระทั่งไม่สามารถทำงานได้ ส่วนใหญ่จึงต้องนอนพักผ่อนแล้วอาการปวดหัวจะหายไปเอง อย่างไรก็ดีอาการไมเกรนมักไม่มีอันตรายรุนแรงและหายได้เอง แต่จะสร้างความทรมานแก่ผู้ที่เป็นได้อย่างมากทีเดียว ผู้ที่ปวดหัวไมเกรนแล้วส่วนใหญ่แพทย์จะแนะนำให้นอนพักอยู่เฉยๆ ในห้องมึด เงียบ ไม่มีสิ่งรบกวนกระตุ้นความรู้สึก จะทำให้อาการไมเกรนบรรเทาได้เร็วขึ้น ในรายที่เป็นมากแพทย์อาจจ่ายยาเพื่อช่วยบรรเทาความทรมานลง

การปวดหัวไมเกรน ถ้าเป็นมากมักรุนแรงจนกระทั่งไม่สามารถทำกิจกรรมต่างๆได้ ต้องนอนพักอยู่ในห้องมืดและเงียบ จะทำให้อาการดีขึ้น

อาการปวดหัวมีมากมายหลายอย่าง ปวดหัวไมเกรนสร้างความเจ็บปวดและรำคาญแต่ไม่มีอันตรายร้ายแรง แต่ปวดหัวบางอย่างอาจเกิดจากโรคที่มีอันตรายถึงชีวิต ดังนั้นถ้าท่านปวดหัวแบบไม่ทราบสาเหตุ ควรพบแพทย์เฉพาะทางเพื่อวินิจฉัย

การปฏิบัติตนถ้ารู้ว่ากำลังจะเป็นไมเกรน บางคนถ้ามีอาการนำออร่าแล้วยังไม่ปวดหัว การรับประทานยาแก้ปวด(พาราเซตามอล)หรือยาสำหรับไมเกรนโดยตรงเช่นคาฟากอต อาจทำให้หยุดหรือลดความรุนแรงของการปวดหัวไมเกรนได้  อย่างไรก็ดีผู้เป็นไมเกรนควรไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาและแนะนำวิธีปฏิบัติตนเพื่อลดความถี่การกลับมาเป็นซ้ำอีก รวมทั้งหลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้นที่อาจทำให้เกิดไมเกรนได้ ตัวอย่างสิ่งกระตุ้นเช่น ความเครียด การพักผ่อนน้อย อาหารบางชนิดเช่นช๊อกโกแลต กาแฟ เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การมีประจำเดือนในผู้หญิง กลิ่นฉุนรุนแรง แสงกระพริบหรือแสงที่สว่างมาก เสียงดังฯลฯ